Zekat Hesaplama Nasıl Yapılır?

Dinimiz islamın temel esaslarından biri de zekat ibadetidir. Yardımlaşma ruhunu canlandıran ve toplumsal dayanışmayı artıran bu ibadet, hem bireysel hem de toplumsal faydaları beraberinde getirir. Fakat zekat vermek için belirli şartlar ve hesaplama yöntemlerini bilmek gerekir. Bu makalemizde, zekatın ne olduğunu, kimlerin zekat vermesi gerektiğini ve zekat hesaplama yöntemlerini ayrıntılı bir şekilde açıklıyoruz.

Zekat Nedir ve Kimler Zekat Vermelidir?

Zekat, İslam’da “bereket ” ve “temizlik” anlamlarına gelir. Mal varlığını Allah yolunda paylaşarak hem gönül huzuruna ulaşmayı hem de başkalarına yardım etmeyi  amaçlayan bir ibadettir. Fakat zekat ibadeti, yalnızca belirli şartları taşıyan Müslümanlara farz kılınmıştır.

Zekat verme şartları şunlardır:

Müslüman Olmak: Zekat, yalnızca Müslüman bireylere farzdır.

Ergen ve Akıllı Olmak: Çocuklar ve akli dengesi yerinde olmayan bireyler zekatla yükümlü değildir.

Nisap Miktarına Sahip Olmak: Belirli bir mal varlığına sahip olmayan kişiler zekat vermekle yükümlü değildir. Nisap miktarı, altın, gümüş ya da nakit olarak belirlenir.

Nisap Miktarı Nedir ve Ne Kadardır?

Nisap miktarı, zekat verilmesi gereken minimum mal varlığını ifade etmektedir. Bu miktar, genellikle 80,18 gram altın ya da buna denk gelen mal varlığı olarak hesaplanır. Eğer bir kişi bu miktardan fazla mala sahip ve bu mal bir yıl boyunca elinde bulunuyorsa, zekat ona artık  farz olur. Örneğin, güncel altın fiyatları üzerinden nisap miktarı hesaplanarak kolayca öğrenilebilir.

Zekat Hesaplama İçin Hangi Mallar Dikkate Alınır?

Zekat hesaplama sırasında her mal türü dikkate alınmaz. Dinimize göre zekata tabi olan mallar şunlardır:

 Altın ve Gümüş: Yatırım amaçlı saklanan altınlar ve gümüşler zekata dahildir.

Ticari Mallar: Satış için elde tutulan tüm ticari ürünler zekata tabidir.

Nakit Para ve Mevduat: Banka hesaplarındaki birikimler, döviz ve elinizdeki nakit para zekat hesaplamasında kullanılır.

Hayvanlar: Çiftçilik ya da hayvancılıkla uğraşan bireylerin sahip olduğu hayvanlar da zekat kapsamına girmektedir.

Tarım Ürünleri: Elde edilen tarım mahsullerinin zekatı, ürünün elde edildiği yöntemlere göre değişiklik gösterebilir. 

Altın, Gümüş ve Nakit Para Üzerinden Zekat Hesaplama Yöntemi

Zekat hesaplama için öncelikle toplam mal varlığınızı detaylı bir şekilde analiz etmeniz gerekir. Aşağıdaki adımları takip ederek doğru bir hesaplama yapabilirsiniz:

Nakit ve Mevduatları Dahil Edin: Elinizde bulunan nakit para, banka mevduatları ve diğer finansal varlıklarınızın toplamını hesaplayın.

Altın ve Gümüş Değerlerini Toplayın: Altın ve gümüş miktarınızı gramaj olarak hesaplayın ve güncel piyasa değeri üzerinden toplam değerini belirleyin.

Borçları Düşün: Eğer bir yıl içinde ödenmesi gereken borçlarınız varsa, bu tutar toplamdan düşülmelidir.

Zekat Miktarını Belirleyin: Toplam varlık miktarınız nisap miktarını aşıyorsa, bu tutarın %2,5’ini zekat olarak hesaplayabilirsiniz.

Örnek Zekat Hesaplama

Altın: 150 gram x 1.500 TL (güncel fiyat) = 225.000 TL

Nakit: 75.000 TL

Borç: 25.000 TL

Toplam Mal Varlığı: 225.000 TL + 75.000 TL - 25.000 TL = 275.000 TL

Zekat Tutarı: 275.000 TL x %2,5 = 6.875 TL

Bu basit yöntemle, mal varlığınız üzerinden zekat hesaplamasını kolaylıkla yapabilirsiniz.

Borç ve Alacaklar Zekat Hesaplamasını Nasıl Etkiler?

Zekat hesaplamasında borç ve alacak durumları büyük bir öneme sahiptir. Dinimizin hükümlerine göre:

 Kısa Vadeli Borçlar: Bir yıl içinde ödenmesi gereken borçlar toplam mal varlığınızdan düşülmelidir.

Uzun Vadeli Borçlar: İslama göre uzun vadeli borçlar zekat hesaplamasına dahil edilmez.

Kesinleşmiş Alacaklar: Eğer alacaklarınızın tahsil edilmesi kesinleşmişse, bu tutarlar zekat hesaplamasına dahil edilir.

Örneğin, ticari faaliyetlerden kaynaklı bir alacak, tahsil edileceği kesin ise zekata tabi tutulur. 

Zekat Hesaplama Örnekleri ve Öneriler

Zekat hesaplama konusunda daha fazla netlik sağlamak için aşağıdaki örneklerden faydalanabilirsiniz:

Örnek 1: Nakit ve Ticari Mallar Üzerinden Hesaplama

Ticari Mal: 400.000 TL

Nakit Para: 50.000 TL

Borç: 100.000 TL

Toplam Mal Varlığı: 400.000 TL + 50.000 TL - 100.000 TL = 350.000 TL

Zekat Tutarı: 350.000 TL x %2,5 = 8.750 TL

Örnek 2: Altın ve Tarım Ürünleri Üzerinden Hesaplama

Altın: 120 gram

Tarım Ürünleri Geliri: 100.000 TL

Borç: 20.000 TL

Toplam Mal Varlığı: (120 gram x 1.500 TL) + 100.000 TL - 20.000 TL = 260.000 TL

Zekat Tutarı: 260.000 TL x %2,5 = 6.500 TL

Bu örnekler, farklı mal varlıklarına sahip bireylerin zekat hesaplamalarını nasıl yapabileceğini göstermektedir.

Zekat Vermenin Manevi ve Toplumsal Önemi

Zekat, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmayı güçlendiren önemli bir görevdir. Malın bereketlenmesine vesile olur ve ihtiyaç sahiplerinin de yüzünü güldürür. Zekat sayesinde toplumdaki gelir dengesizliği azaltılmakla birlikte yardımlaşma kültürü de pekiştirilmiş olur.

Aynı zamanda zekat, malın temizlenmesini ve kişinin gönül huzuruna ulaşmasını sağlar. Bu ibadet, bir yandan bireysel sorumluluğu yerine getirirken diğer yandan toplumsal yardımlaş ve dayanışmayı da artırır.

Zekat, İslam’ın temel ibadetlerinden biri olarak bireylerin hem maddi hem de manevi olarak huzur bulmasını sağlar. Ancak doğru bir hesaplama yaparak zekat vermek, bu ibadeti eksiksiz yerine getirmenin önemli bir şartıdır. Yukarıda anlattığımız yöntemlerle zekat hesaplamasını siz de kolayca yapabilirsiniz.

Ve ayekate Hesaplayıcımıza da göz atabilirsiniz: https://www.gozyasi.org/zekat-hesaplama

Eğer hesaplama konusunda desteğe ihtiyacınız varsa, güvenilir bir danışman ya da zekat hesaplama araçlarından faydalanabilirsiniz. Siz de güvenilir bir danışmanla zekatınızı hesaplatmak ve doğru değerlendirilmesini istyorsanız hemen gözyaşı derneği olarak bize 0312 335 33 34 numaralı telefondan bize ulaşın. Unutmayın, zekat vermek bir yükümlülük olduğu kadar, yardımlaşma kültürünü yaşatmanın da önemli bir yoludur.